Πώς να ξεχωρίσετε τι είναι αλήθεια ή ψέμα στο Διαδίκτυο

Λένε ότι η αλήθεια είναι εκεί έξω και αυτό περιλαμβάνει(does) το Διαδίκτυο. Το πρόβλημα είναι ότι η αλήθεια πνίγεται από το τεράστιο βάρος των διεστραμμένων, παραπλανητικών και τελείως ψευδών πληροφοριών.

Τα καλά νέα είναι ότι με κάποια (μη) κοινή λογική, είναι δυνατό να έχετε μια καλή αίσθηση του τι είναι πιθανό να είναι αληθινό ή ψευδές στο διαδίκτυο.

Σκεφτείτε την πηγή

Τα αληθινά πράγματα είναι αληθινά ανεξάρτητα από το ποιος τα λέει, αλλά η πιθανότητα μιας αξιόπιστης, διαφανούς πηγής(trusted, transparent source) να αναφέρει με ακρίβεια τα γεγονότα είναι πολύ μεγαλύτερη από εκείνες με φτωχό ή άγνωστο ιστορικό. Έτσι, αρχικά μπορείτε να δώσετε μεγαλύτερη βαρύτητα σε πηγές πληροφοριών που υπόκεινται σε ρύθμιση (όπως επιστημονικά ή δημοσιογραφικά συμβούλια) και να εμμείνετε σε γνωστές μεθοδολογίες συλλογής και αναφοράς των ειδήσεων.  

Να είστε πολύ προσεκτικοί με τυχαίους ιστότοπους με ανώνυμους ιδιοκτήτες και συγγραφείς. Τέτοιοι ιστότοποι μπορεί να είναι πολύ δημοφιλείς μεταξύ ενός συγκεκριμένου τύπου χρηστών του Διαδικτύου που αγαπούν τη συνωμοσία(conspiracy-loving internet user) , οι οποίοι θα μοιράζονται αυτούς τους συνδέσμους με ενθουσιασμό. Εάν η πρώτη σας επαφή με μια ιστορία ή μια πληροφορία προέρχεται από έναν τέτοιο ιστότοπο, το επόμενο βήμα σας για να επιβεβαιώσετε εάν κάτι είναι αλήθεια ή ψευδές είναι να επιβεβαιώσετε τις πληροφορίες.

Στη συνέχεια, εξετάστε πολλαπλές πηγές

Ακόμα κι αν θεωρείτε ότι η πρώτη πηγή είναι και αξιόπιστη και ανοιχτή, θα πρέπει να αναζητήσετε επιβεβαίωση των βασικών γεγονότων από πολλές ανεξάρτητες πηγές.

Θα παρέχουν άλλες οπτικές γωνίες για την ιστορία, πρόσθετες πληροφορίες και θα επιβεβαιώσουν τις πηγές και τις αναφορές της πρώτης σας πηγής. Εάν πολλές ανεξάρτητες πηγές λένε το ίδιο πράγμα, η πιθανότητα αυτό που λένε να είναι αλήθεια αυξάνεται.

Αναζητήστε κάλυψη τύπου AP

Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι αναφοράς μιας ιστορίας. Ο παραδοσιακός τρόπος με τον οποίο οι δημοσιογράφοι εκπαιδεύονται να αναφέρουν γεγονότα και πληροφορίες στο κοινό ακολουθεί μερικούς βασικούς κανόνες, οι οποίοι περιλαμβάνουν πράγματα όπως:

  • Πείτε στους αναγνώστες «ποιος, τι, πότε, πού και πώς»
  • Δώστε τα πιο σημαντικά γεγονότα πρώτα και πρόσθετα γεγονότα αργότερα στην ιστορία
  • Αναφέρετε τι συνέβη χωρίς περιστροφές ή προσθέτοντας τις δικές σας απόψεις

Όταν μια ιστορία γράφεται από μια συγκεκριμένη πολιτική ή ιδεολογική οπτική, αρχίζει να παύει να είναι είδηση ​​και περνά στο εκδοτικό πεδίο.

Αυτό μας φέρνει στα πρότυπα αναφοράς του Associated Press ή του «AP». Μπορείτε να δείτε τι ορίζει το AP εδώ(here) . Εν ολίγοις, οι ιστορίες τύπου AP προσπαθούν να ελαχιστοποιήσουν την προκατάληψη και να αφήσουν την ερμηνεία των βασικών γεγονότων σε εσάς. Έτσι τουλάχιστον αξίζει να συμπεριλάβετε την έκδοση AP μιας ιστορίας στη συνολική σας εκτίμηση για το τι είναι αλήθεια και τι όχι.

Τα βίντεο και οι φωτογραφίες δεν είναι η αλήθεια

Ζούμε σε μια εποχή προηγμένης χειραγώγησης φωτογραφιών και βίντεο. Οι τεχνικές τεχνητής νοημοσύνης με το Photoshop(Photoshop) και το deepfake(deepfake) σημαίνουν ότι οι άνθρωποι που διαδίδουν παραπληροφόρηση μπορούν να δημιουργήσουν όλα τα είδη οπτικών «αποδεικτικών στοιχείων» που είναι εν μέρει ή πλήρως κατασκευασμένα.

Κάτι που σημαίνει ότι αξίζει να περιμένουμε τους ιατροδικαστές να επαληθεύσουν ότι αυτά τα μέσα δεν έχουν παραβιαστεί. Ακόμα κι αν μια φωτογραφία ή ένα βίντεο δεν έχει παραποιηθεί, αυτό δεν σημαίνει ότι αντικατοπτρίζει την αλήθεια ή τουλάχιστον ολόκληρη την αλήθεια.

Μια φωτογραφία είναι απλώς ένα στιγμιότυπο στο χρόνο. Δεν σας λέει τίποτα για το τι συνέβη πριν ή μετά τη λήψη της φωτογραφίας. Δεν μπορείτε να δείτε τι συμβαίνει έξω από το κάδρο και δεν έχετε κανένα πλαίσιο για το περιεχόμενο της εικόνας. Όλα αυτά αλλάζουν ριζικά αυτό που σημαίνει η εικόνα!

Το ίδιο ισχύει και για το βίντεο. Τα βίντεο(Videos) μπορούν να κοπούν με τέτοιο τρόπο ώστε να ευθυγραμμίζονται με μια συγκεκριμένη αφήγηση. Που σημαίνει ότι δεν ξέρεις τι συνέβη πριν ή μετά το κλιπ. Δεν ξέρετε τι συνέβη μεταξύ των περικοπών στο κλιπ. Επίσης δεν ξέρεις τι έγινε έξω από το κάδρο του κλιπ. Επομένως, μην προσδίδετε πολύ βάρος σε υλικό φωτογραφιών ή βίντεο από μόνο του.

Ελέγξτε τις πηγές και τις αναφορές

Κάθε ιστορία βασίζεται σε μια αλυσίδα άλλων αναφορών μέχρι να οδηγήσει πίσω στην κύρια πηγή. Δηλαδή, εκτός αν ο συγγραφέας της ιστορίας αναφέρει απευθείας από την πρωτογενή πηγή! Κάθε φορά που κάποιος κάνει έναν ισχυρισμό ή αναμεταδίδει γεγονότα, είναι εξαιρετικά σημαντικό να αναζητάτε τις πηγές που παραθέτει. Είναι αξιόπιστες αυτές οι πηγές; Από πού πήραν τις πληροφορίες τους; 

Είναι κρίσιμο, υποστηρίζει πράγματι η αναφερόμενη πηγή την ερμηνεία ή το συμπέρασμα της αρχικής δήλωσης που βασίζεται σε αυτήν; Ακολουθώντας την αλυσίδα των αναφορών, μπορείτε να ανακαλύψετε πού έχουν στραβώσει ή κατασκευαστεί τα πράγματα.

Εφαρμόστε τη βασική κριτική σκέψη

Εκτός από τον έλεγχο γεγονότων και την εξέταση της πηγής των πληροφοριών, θα πρέπει επίσης να προσπαθήσετε να περάσετε τουλάχιστον από μια βασική διαδικασία κριτικής σκέψης όταν αξιολογείτε εάν μια δήλωση είναι αληθής ή ψευδής. Τι περιλαμβάνει αυτό; Ας αφαιρέσουμε τις κουκκίδες και ας το κάνουμε εύκολο:

  • Ρωτήστε(Ask) πόσο εύλογες είναι οι πληροφορίες. Οι έκτακτοι ισχυρισμοί απαιτούν έκτακτα στοιχεία!
  • Είναι αδιάσπαστη η αλυσίδα της λογικής; Γίνεται κάπου στη γραμμή ένα αδικαιολόγητο άλμα λογικής;
  • Υπάρχουν(Are) εναλλακτικές εξηγήσεις ή συμπεράσματα που μπορούν να εξαχθούν από τα γεγονότα όπως παρουσιάζονται;
  • Υπάρχει εύλογη αμφιβολία ότι τα γεγονότα μπορεί να είναι λανθασμένα; (π.χ. αναξιόπιστοι μάρτυρες)
  • Πόσο εφικτή είναι η ιστορία όπως παρουσιάζεται; 

Το θέμα δεν είναι να ξεθάψετε την πραγματική αλήθεια μόνο από τις πληροφορίες που έχετε στη διάθεσή σας. Είναι να διαπιστωθεί πόση αμφιβολία είναι εύλογη για αυτό που πραγματικά βλέπετε. 

Μην χρησιμοποιείτε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης(Use Social Media) ως πηγή (Your Source)ειδήσεων(News)

Αυτό είναι ίσως το πιο σημαντικό πράγμα που μπορείτε να κάνετε για να καθαρίσετε τη ροή των πληροφοριών σας. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης(Social media) είναι πολύ επιρρεπή σε μεροληψία, επειδή δικτυώνουν σκόπιμα άτομα με παρόμοιες απόψεις. Δεν λαμβάνετε μια ροή από απόψεις και ιστορίες που αντικατοπτρίζουν ένα μέσο ή ποικίλο σύνολο απόψεων.

Αν και είναι πολύ καλό να αντιλαμβάνεστε κάτι σημαντικό μέσω των κοινωνικών μέσων, δεν είναι καλή ιδέα να αναζητήσετε επιβεβαίωση ή ακατέργαστα στοιχεία εκεί. Καλύτερα να βγείτε έξω από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και να αναζητήσετε τα στοιχεία σας αλλού.

Εφαρμόστε αυτές τις συμβουλές επιλεκτικά

Ελπίζουμε ότι οι συμβουλές σε αυτό το άρθρο θα σας βοηθήσουν να πιστεύετε τις κακές πληροφορίες λιγότερο συχνά και να σας επιτρέψουν να προσδιορίσετε καλές πληροφορίες με περισσότερη σιγουριά. Ωστόσο, είναι προφανώς αδύνατο να ελέγχετε κάθε πληροφορία που έρχεται καθημερινά σε αυτό το επίπεδο. Δεν θα είχες ποτέ χρόνο να κάνεις κάτι άλλο. Φυσικά, μπορείτε πάντα να απευθυνθείτε σε ιστότοπους ελέγχου δεδομένων, όπως το Snopes για τα περισσότερα πράγματα, αλλά ακόμη και αυτοί οι ιστότοποι μπορεί να κάνουν λάθος.

Λοιπόν τι υποτίθεται να κάνετε τότε; Σας προτείνουμε να εφαρμόζετε μόνο βαθύ έλεγχο σε ιστορίες και πληροφορίες που έχουν σημασία. Αυτό μπορεί είτε να σημαίνει ότι έχουν σημασία για εσάς προσωπικά είτε ότι έχουν σημασία με μια πιο καθολική έννοια.

Έριξε(Did) πραγματικά αυτή η διασημότητα ένα ποτό στα μούτρα κάποιου; Μάλλον δεν έχει σημασία. Αυτό δεν είναι σημαντικός ισχυρισμός. Ωστόσο, εάν κάποιος διαφημίζει μια μη αποδεδειγμένη και μη δοκιμασμένη θεραπεία για τον καρκίνο, αυτό είναι κάτι που πρέπει να διερευνηθεί προσεκτικά. 

Πρέπει να εφαρμόσετε ένα είδος «διαλογής θεμάτων» στα πράγματα και να αποφασίσετε με ποια πράγματα είναι πολύ ασήμαντα ή πολύ άσχετα για εσάς για να παλέψετε. Τούτου λεχθέντος, μην μεταδίδετε πληροφορίες για τις οποίες δεν είστε πολύ σίγουροι σε άλλα άτομα, γιατί μπορεί να είναι σχετικές ή σημαντικές για αυτούς και μπορεί ακόμη και να οδηγήσει σε βλάβη, εάν δεν είναι επικριτικοί σχετικά με αυτό και καταλήξουν να το πιστέψουν.

Ο καθορισμός του αν ένας ισχυρισμός είναι αληθής ή ψευδής μπορεί να είναι δύσκολος και δεν υπάρχει απόλυτη ακρίβεια, αλλά εφαρμόζοντας τα πιο βασικά φίλτρα, μπορείτε να πετύχετε το 90%.



About the author

Είμαι ειδικός σε θέματα ασφάλειας υπολογιστών με πάνω από 10 χρόνια εμπειρίας και ειδικεύεται σε εφαρμογές Windows και Αρχεία. Έχω γράψει ή/και αναθεωρήσει εκατοντάδες άρθρα για διάφορα θέματα που σχετίζονται με την ασφάλεια των υπολογιστών, βοηθώντας τα άτομα να παραμείνουν ασφαλή στο διαδίκτυο. Είμαι επίσης έμπειρος σύμβουλος για επιχειρήσεις που χρειάζονται βοήθεια για την προστασία των συστημάτων τους από παραβιάσεις δεδομένων ή κυβερνοεπιθέσεις.



Related posts